શા માટે કાલારામ મંદિર સમાચાર છે?
નાસિકના કાલારામ મંદિરની વાર્તા, જેની મુલાકાત રાજનેતા લેય છે મંદિર નું મહત્વ
મંદિરમાં ભગવાન રામની અસામાન્ય પ્રતિમા છે, જે કાળા રંગની છે.
કાલારામ મંદિરનું નામ ભગવાનની કાળી પ્રતિમા પરથી પડ્યું છે – કાલા રામનો શાબ્દિક અર્થ “કાળા રામ” થાય છે. ગર્ભગૃહમાં રામ, સીતા અને લક્ષ્મણની મૂર્તિઓ અને મુખ્ય પ્રવેશદ્વાર પર હનુમાનની કાળી મૂર્તિ છે.
શ્રી કાલારામ મંદિર સંસ્થાનની વેબસાઈટ અનુસાર, મંદિર, જે દરરોજ હજારો ભક્તો દ્વારા મુલાકાત લે છે, તે ૧૭૯૨ માં એક સરદાર રંગારાવ ઓઢેકરના પ્રયત્નોથી બનાવવામાં આવ્યું હતું.
એવું કહેવાય છે કે સરદાર ઓઢેકરે ગોદાવરીમાં ભગવાન રામની કાળા રંગની પ્રતિમાનું સ્વપ્ન જોયું અને નદીમાંથી મૂર્તિઓ મેળવીને મંદિરનું નિર્માણ કર્યું.
સંસ્થાના જણાવ્યા અનુસાર જ્યાં પ્રતિમાઓ મળી હતી તેનું નામ રામકુંડ હતું.
મુખ્ય મંદિરમાં ૧૪ પગથિયાં છે, જે રામના ૧૪ વર્ષના વનવાસને દર્શાવે છે. તેમાં ૮૪ સ્તંભો છે, જે ૮૪ લાખ પ્રજાતિઓના ચક્રનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે જે વ્યક્તિએ માનવ તરીકે જન્મ લેવા માટે પૂર્ણ કરવું પડે છે.
સંસ્થાન વેબસાઈટ કહે છે કે ત્યાં એક ખૂબ જ જૂનું વૃક્ષ છે, જેની નીચે પથ્થર પર ભગવાન દત્તાત્રેયના પગની છાપ છે.
રામાયણમાં અને તેથી હિન્દુ ધર્મમાં પંચવટીનું વિશેષ સ્થાન છે.
ભગવાન રામની મહાકાવ્યમાં વર્ણવેલ અનેક મહત્વપૂર્ણ ઘટનાઓ અહીં બની હતી.
રામે, સીતા અને લક્ષ્મણ સાથે, તેમના ૧૪ વર્ષના વનવાસના પ્રથમ થોડા વર્ષો દંડકારણ્યમાં વિતાવ્યા, જે મધ્ય ભારતના ગાઢ જંગલમાં પંચવટીનો એક ભાગ હતો.
પંચવટી નામ આ વિસ્તારમાં પાંચ વટવૃક્ષોના અસ્તિત્વ પરથી પડ્યું છે.
મહાકાવ્ય અનુસાર, ભગવાન રામ, સીતા અને લક્ષ્મણે અહીં એક ઝૂંપડીની સ્થાપના કરી હતી કારણ કે પાંચ વટવૃક્ષોની હાજરી આ પ્રદેશને શુભ બનાવે છે.
તે પંચવટી પ્રદેશમાંથી છે કે લંકાના રાક્ષસ રાજા રાવણે સીતાનું અપહરણ કરીને તેને લક્ષ્મણ દ્વારા બનાવેલા સુરક્ષિત ક્ષેત્રમાંથી બહાર કાઢ્યા પછી, અને ઘટનાઓની સાંકળ બંધ કરી દીધી જેના કારણે રામની લંકા તરફ દક્ષિણ તરફની યાત્રા થઈ, અને યુદ્ધ. થયું.
આદરણીય મંદિરમાં રામ, સીતા અને લક્ષ્મણની કાળા રંગની મૂર્તિઓ છે.
દાયકાઓથી મોટા રાજકીય નેતાઓ આ મંદિરમાં શા માટે આવ્યા છે?
તાજેતર માં, શિવસેના (યુબીટી)ના વડા ઉદ્ધવ ઠાકરેએ કહ્યું હતું કે તેઓ ૨૨ જાન્યુઆરી – અયોધ્યામાં રામ મંદિરના અભિષેક સમારોહનો દિવસ – મંદિરમાં વિતાવશે.
અને બાબાસાહેબે મંદિરમાં સત્યાગ્રહ શા માટે કર્યો?
પરંતુ તે એક મહત્વપૂર્ણ દલિત સત્યાગ્રહનું સ્થળ પણ છે.
બી આર આંબેડકરને દલિત ચેતનાને જાગૃત કરવાનો શ્રેય આપવામાં આવે છે, જેણે રાજકીય સત્તા માટે સમુદાયને શક્તિ આપી.
આ બધું ૧૯૨૭ના મહાડ સત્યાગ્રહથી શરૂ થયું હતું, જે આંબેડકરની આગેવાની હેઠળ કહેવાતા “અસ્પૃશ્યો”નો પ્રથમ મોટો સામૂહિક વિરોધ હતો.
૧૯૩૦ માં, બી આર આંબેડકર અને મરાઠી શિક્ષક અને સામાજિક કાર્યકર પાંડુરંગ સદાશિવ સાને, જેઓ સાને ગુરુજી તરીકે ઓળખાય છે, દલિતોને હિંદુ મંદિરોમાં પ્રવેશની માંગ કરવા માટે એક આંદોલનનું નેતૃત્વ કર્યું.
૨ માર્ચ, ૧૯૩૦ના રોજ, આંબેડકરે કાલારામ મંદિરની બહાર એક વિશાળ વિરોધનું આયોજન કર્યું હતું.
દલિત પ્રદર્શનકારીઓ ટ્રકમાં નાસિક પહોંચ્યા, અને ધરણા સાથે મંદિરને ઘેરી લીધું. પછીના થોડા દિવસોમાં, તેઓએ ગીતો ગાયા, સૂત્રોચ્ચાર કર્યા અને મંદિરમાં પ્રવેશના અધિકારની માંગણી કરી.
વિરોધીઓએ વિરોધનો સામનો કરવો પડ્યો, અને મંદિર પરિસરમાં પ્રવેશતા રામ નવમીની સરઘસને રોકવાનો પ્રયાસ કરતી વખતે પથ્થરમારો કરવાની ઘટના બની.
આ મંદિર ૯૦ થી વધુ વર્ષો પહેલા બાબાસાહેબ આંબેડકરની આગેવાની હેઠળ દલિતો માટે મંદિર પ્રવેશના અધિકારની માંગણી માટે એક સીમાચિહ્નરૂપ આંદોલનનું સ્થળ પણ છે.
ધનંજય કીરના પુસ્તક ડૉ. આંબેડકરઃ લાઈફ એન્ડ મિશનમાં સત્યાગ્રહના અહેવાલ મુજબ બાબાસાહેબ ઘટનાસ્થળે પહોંચ્યા અને પરિસ્થિતિને કાબૂમાં લીધી.
કાલારામ મંદિરનો સત્યાગ્રહ ૧૯૩૫ સુધી ચાલુ રહ્યો, કીરે લખ્યું. અગાઉ, ૧૯૨૭ માં, આંબેડકરે જાહેર સ્થળોએ પાણીનો ઉપયોગ કરવાના દલિતોના અધિકારો પર ભાર મૂકવા માટે બીજો સત્યાગ્રહ શરૂ કર્યો હતો.
સાને ગુરુજીએ પણ દલિત અધિકારોની ઝુંબેશ માટે સમગ્ર મહારાષ્ટ્રમાં પ્રવાસ કર્યો અને પંઢરપુરના વિઠ્ઠલ મંદિરમાં વિરોધ ઉપવાસનું નેતૃત્વ કર્યું.
૬ જાન્યુઆરીએ, ઠાકરેએ કહ્યું હતું, ૨૨ જાન્યુઆરી ના રોજ, અમે નાશિકના કાલારામ મંદિરમાં ભગવાન રામના દર્શન કરીશું.
આ એ જ મંદિર છે જેમાં ડો બાબાસાહેબ આંબેડકર અને સાને ગુરુજીએ એમ કહીને કે ભગવાન રામ દરેકના છે, દલિતો માટે પ્રવેશ આપવા માટે સંઘર્ષ કરવો પડ્યો હતો.
મહારાષ્ટ્રના નાસિકમાં તેમના રોડ-શો પછી વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ શુક્રવારે (૧૨ જાન્યુઆરી) શહેરના પંચવટી વિસ્તારમાં ગોદાવરીના કિનારે આવેલા કાલારામ મંદિરની મુલાકાત લીધી હતી.
આપ બીજા કર્રેન્ત અફેર્સ ને ટોપિક પર જાણકારી માટે અહીં ક્લિક કરો.