૨.૨૩% ના માર્કેટ કડાકાના કારણો શું છે? કાળો બુધવાર?
સ્થાનિક રીતે, પ્રોફિટ બુકિંગ, શેરોના મૂલ્યાંકન અંગેની ચિંતા અને ભાવમાં સુધારાની અપેક્ષાએ પણ રોકાણકારોના સેન્ટિમેન્ટ પર અસર થયી.
યુએસ ફેડરલ રિઝર્વના સંકેતો બાદ કે જ્યાં સુધી નીચો ફુગાવો સ્પષ્ટપણે ટકાવી ન શકાય ત્યાં સુધી તે વ્યાજ દરો ઘટાડવા માટે ઉતાવળ કરી શકશે નહીં, તેથી યુએસ બોન્ડ ઉપજમાં વધારો થયો હતો.
યુએસ બોન્ડ ઉપજમાં વધારો અને એચડીએફસી બેંકના શેરોમાં આવેલા ઘટાડાથી ભારે વેચવાલી થઈ હતી. છેલ્લા પાંચ સત્રોમાં ૨.૪૪ ટકાની તેજી પછી, બુધવારે ભારતીય બજારોમાં ૨.૨૩ ટકાનો ઘટાડો થયો હતો.
સ્થાનિક રીતે, પ્રોફિટ બુકિંગ, શેરોના મૂલ્યાંકન અંગેની ચિંતા અને ભાવમાં સુધારાની અપેક્ષાને કારણે રોકાણકારોના રોકાણ નિર્ણય અને લાગણી પર અસર થઇ હતી.
બેર (રીંછ) નેગેટિવ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સેન્ટિમેન્ટ ના આક્રમણની આગેવાની બેંકિંગ શેરો દ્વારા કરવામાં આવી હતી જેમાં ચાર ટકાથી વધુનો ઘટાડો થયો હતો કારણ કે મંગળવારે નબળા ત્રીજા ક્વાર્ટરના પરિણામોની જાહેરાતને પગલે HDFC બેંકના શેરમાં ૮.૧૬ ટકાનો ઘટાડો થયો હતો.
બેર એ શેરબજારનું સૌથી નકારાત્મક લોકપ્રિય પ્રતીક છે. બેર નેગેટિવ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સેન્ટિમેન્ટ દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે.
બેર માર્કેટમાં રોકાણકારો નિરાશાવાદી બની જાય છે અને શેરો વેચવાનું શરૂ કરે છે. શેરબજારમાં ૧૫ થી ૨૦ ટકાના ઘટાડાનું વલણ બેરિશ ટ્રેન્ડ કહેતા હોય છે.
જ્યારે દેશ આર્થિક મંદીમાંથી પસાર થઈ રહ્યો છે, ત્યારે શેરબજારમાં બેરિશ ટ્રેન્ડની શરૂઆત થાય છે. બેર બજારનો અર્થ છે નોકરીની ખોટ અને વધતી બેરોજગારી, જેના કારણે રોકાણકારો શેરબજારમાં રોકાણ કરવાનું ટાળવા લાગે છે.
સેન્સેક્સ, નિફ્ટીમાં મોટો ઘટાડો
બીએસઈનો ૩૦ શેરવાળો સેન્સેક્સ ૧,૬૨૮.૦૧ પોઈન્ટ અથવા ૨.૨૩ ટકા ઘટીને ૭૧,૫૦૦.૭૬ પર બંધ થયો હતો.
નિફ્ટી ૫૦ બુધવારે ૪૬૦.૩૫ પોઇન્ટ અથવા ૨.૦૯ ટકા ઘટીને ૨૧,૫૭૧.૯૫ પર બંધ થયો હતો.
બુધવારે સેન્સેક્સ ૧,૧૩૦ પોઈન્ટના ઘટાડા સાથે ૭૧,૯૯૮.૯૩ પર ખૂલતા અને નિફ્ટી ૩૮૫ પોઈન્ટના ઘટાડા સાથે ૨૧,૬૪૭.૨૫ પર ખુલવા સાથે બંને સૂચકાંકો ગેપ ડાઉન થયા હતા.
નિફ્ટી બેન્ક ૪.૨૮ ટકા અથવા ૨,૦૬૫.૬૫ પોઇન્ટ ઘટીને ૪૬,૦૬૪.૪૫ પર બંધ થયો હતો, જેનું મુખ્ય કારણ HDFC બેન્કમાં તીવ્ર ઘટાડો છે.
સેન્સેક્સ અને નિફ્ટી ૭૩,૩૨૭.૯૪ અને ૨૨,૦૯૭.૪૫ની સર્વકાલીન ઉચ્ચ સપાટીને સ્પર્શ્યાના બે દિવસ બાદ બંને બેન્ચમાર્ક સૂચકાંકોમાં ઘટાડો આવ્યો છે. ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી (આઈટી) શેરોમાં ખરીદીને કારણે વધારો થયો હતો.
મહેતા ઇક્વિટીઝના વરિષ્ઠ VP (સંશોધન) પ્રશાંત તાપસેએ જણાવ્યું હતું કે, “નજીકના ગાળામાં પડકારો છે જેમ કે મધ્ય પૂર્વમાં સતત સંઘર્ષ અને યુએસ ફેડ રેટ કટમાં વિલંબની ચિંતા, જે રોકાણકારોના સેન્ટિમેન્ટને આગળ ધપાવી શકે છે.”
એચડીએફસી બેંક આગળ છે
ડિસેમ્બર ૨૦૨૩ ના રોજ પૂરા થયેલા ત્રિમાસિક ગાળા માટે બેન્કે નબળા પરિણામો જાહેર કર્યાના એક દિવસ બાદ HDFC બેન્કની શેર ૮.૧૬ ટકા ઘટીને રૂ. ૧,૫૪૨.૧૫ પર પહોંચી હતી.
બેન્કે નાણાકીય વર્ષ ૨૪ ના ત્રીજા ત્રિમાસિક ગાળામાં રૂ. ૧૬,૩૭૦ કરોડના સ્ટેન્ડઅલોન ચોખ્ખા નફામાં ૩૩.૫ ટકાનો વધારો નોંધાવ્યો હતો. ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર ૨૦૨૩ ક્વાર્ટરમાં તેની NIM કુલ સંપત્તિ પર ૩.૪ ટકા અને વ્યાજની આવક પર આધારિત ૩.૬ ટકા હતી.
“તેના નેટ ઇન્ટરેસ્ટ માર્જિનમાં અંડરપર્ફોર્મન્સ રોકાણકારો માટે સૌથી વધુ ચિંતાજનક બાબત જણાય છે,” શેરશામ ગુપ્તા, ડિરેક્ટર અને સિનિયર ટેકનિકલ એનાલિસ્ટ, રૂપીઝીએ જણાવ્યું હતું.
કિંમતના ટાર્ગેટને ડાઉનગ્રેડ કરતી વખતે, બજાર વિશ્લેષકોએ જણાવ્યું હતું કે નીચો લિક્વિડિટી કવરેજ રેશિયો (LCR) અને ધીમી ડિપોઝિટ વૃદ્ધિ આગળ જતાં બેન્કના નેટ ઈન્ટરેસ્ટ માર્જિન (NIM)ના વિસ્તરણને મર્યાદિત કરી શકે છે.
અન્ય બેન્ક શેરો કે જેમાં સૌથી વધુ ઘટાડો થયો તેમાં કોટક મહિન્દ્રા બેન્ક, એક્સિસ બેન્ક અને IDFC ફર્સ્ટ બેન્કનો સમાવેશ થાય છે.
દર ઘટાડવાની ઉતાવળમાં ફેડ, યુએસ ઉપજ વધે છે
મંગળવારના રોજ ફેડરલ રિઝર્વ સિસ્ટમના ગવર્નર ક્રિસ્ટોફર જે વોલરે દર ઘટાડવાની ઓછી તાકીદ હોવાનું સૂચવ્યા પછી બેન્ચમાર્ક સૂચકાંકોમાં વેચવાલી જોવા મળી હતી.
રોકાણકારો અગાઉ અપેક્ષા રાખતા હતા કે યુએસ ફેડ દ્વારા વ્યાજ દરમાં ઘટાડો આ વર્ષે માર્ચથી શરૂ થશે. “વૈશ્વિક નકારાત્મકતા યુએસમાં વધતી બોન્ડ યીલ્ડ (૧૦-વર્ષની ઉપજ ૪.૦૪ ટકા છે)થી આવશે જે ચિંતાને પ્રતિભાવ આપે છે કે આ વર્ષે ફેડ તરફથી અપેક્ષિત દરમાં તીવ્ર ઘટાડો કદાચ સાકાર નહીં થાય,” વી કે વિજયકુમારે જણાવ્યું હતું. ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સ્ટ્રેટેજિસ્ટ, જિયોજીત ફાઇનાન્સિયલ સર્વિસિસ.
હવે સંકેતો છે કે યુએસ ફેડ માર્ચમાં કાપ મૂકે તેવી શક્યતા નથી અને ૨૦૨૪માં કુલ કટ પાંચ કે છ નહીં હોય જે બજારે આંશિક રીતે ડિસ્કાઉન્ટ કર્યું હતું.
“આ વૈશ્વિક ઇક્વિટી બજારો પર ખેંચાણ હશે,” તેમણે જણાવ્યું હતું. મંગળવારે ધ બ્રુકિંગ્સ ઇન્સ્ટિટ્યુશન, વોશિંગ્ટન, ડી.સી. ખાતે આપેલા ભાષણમાં ગવર્નર વોલરે જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં જે ડેટા પ્રાપ્ત થયો છે તે સમિતિને ૨૦૨૪માં પોલિસી રેટ ઘટાડવા અંગે વિચારણા કરવાની મંજૂરી આપી રહી છે.
જ્યારે યુએસ ઉપજમાં વધારો થાય છે અને સ્ટોકનું મૂલ્ય વધુ પડતું જાય છે ત્યારે વિદેશી રોકાણકારો ભારતથી દૂર રહેવાનું વલણ ધરાવે છે.
બજારો ઓવરવેલ્યુડ?
વિશ્લેષકો કહે છે કે બજાર કરેક્શન માટે યોગ્ય હતું કારણ કે છેલ્લાં કેટલાંક સપ્તાહમાં તે ખૂબ જ ઝડપથી આગળ વધ્યું હતું.
“સ્ટૉક માર્કેટ વેલ્યુએશન પણ અન્ય વૈશ્વિક શેર સૂચકાંકોની તુલનામાં મોંઘા મૂલ્ય ધરાવે છે અને રોકાણકારો હવે તેમના ઇક્વિટી એક્સપોઝરને લંબાવવા માટે વધુ હકારાત્મક સંકેતોની રાહ જોશે,” ટેપ્સે જણાવ્યું હતું.
અર્થતંત્ર સારી રીતે ચાલી રહ્યું હોવા છતાં અને કોર્પોરેટ અર્નિંગ સારી હોવા છતાં, આ તમામ પોઝિટિવ ભાવમાં છે અને વેલ્યુએશન એલિવેટેડ છે જે કરેક્શનની ખાતરી આપે છે, એમ જિયોજીત ફાઇનાન્સિયલ સર્વિસિસના વિજયકુમારે જણાવ્યું હતું.
મિડ અને સ્મોલ કેપ સ્પેસનું મૂલ્ય ખૂબ વધારે છે અને તે માત્ર સિસ્ટમમાં ઉચ્ચ તરલતા દ્વારા ઉચ્ચ સ્તરે ટકાવી રહી છે. એક વિશ્લેષકે જણાવ્યું હતું કે, કેટલાક પ્રોફિટ બુકિંગ અને નાણાંને નિશ્ચિત આવકમાં ખસેડવા અંગે હવે વિચારણા કરી શકાય છે.
તેની ડિસેમ્બરની નીતિમાં, યુએસ ફેડરલ રિઝર્વે, ચાવીરૂપ વ્યાજ દરને ૫.૨૫-૫.૫ ટકા પર યથાવત રાખતા, ૨૦૨૪ માં દરમાં ઘટાડો કરવાનો સંકેત આપ્યો હતો.
યુએસ સેન્ટ્રલ બેંકે સંકેત આપ્યો હતો કે તેઓ તેમના બેન્ચમાર્ક વ્યાજમાં આ વર્ષમાં દર ત્રણ ક્વાર્ટર-પોઇન્ટ કટ કરવાની અપેક્ષા રાખે છે.
બુલ અથવા બળદને શેરબજારમાં સૌથી અગ્રણી પ્રાણી ગણવામાં આવે છે. બુલ શેરબજારમાં તેજીના સંકેત તરીકે કામ કરે છે. તે હકારાત્મક અને અનુકૂળ શેરબજારનું વાતાવરણ રજૂ કરે છે.